Κλίση θηλυκών ονομάτων σε -ώ

Σε αυτήν την κατηγορία εντάσσονται πολλά ουσιαστικά σε -ώ, τόσο κύρια (Κλειώ, Ηρώ, Σαπφώ, Ερατώ, Μαντώ, Βαγγελιώ, Μαριγώ), όσο και κοινά (ηχώ, πειθώ). Συχνά βρισκόμαστε στη δύσκολη (μερικές φορές) θέση να κλίνουμε αυτά τα ουσιαστικά, των οποίων η γενική μας προβληματίζει.Ας ξεκαθαριστεί από την αρχή ότι τα ονόματα όπως Φρόσω, Μέλπω κ.λπ. (παροξύτονα, τονίζονται στην παραλήγουσα), δεν εμφανίζουν δυσκολίες (η Φρόσω, της Φρόσως).

Το πρόβλημα παρουσιάζεται στα οξύτονα (όσα τονίζονται στη λήγουσα):

Σχηματισμός γενικής : Πώς θα σχηματιστεί η γενική του ονόματος “Ηρώ” ;

Της Ηρούς ή της Ηρώς;

Η ηχώ, γενική της ηχούς ή της ηχώς ;

Η πειθώ, γενική της πειθούς ή της πειθώς ;

Οι διαφορές στους τύπους οφείλονται στην προσπάθεια της ελληνικής γλώσσας να ισορροπήσει μεταξύ της αρχαίας και της νεοελληνικής μορφής της. Επομένως, λέξεις που προέρχονται από την αρχαία θα κλιθούν κανονικά με τη γενική σε – ους.

Όσες ανήκουν στο νεοελληνικό κλιτικό σύστημα ή προέρχονται από την αρχαία, αλλά χρησιμοποιούνται ευρέως μέχρι σήμερα θα κλιθούν με τη γενική σε – ως.

Συνοψίζοντας :

Δε χρειάζεται να μας καταλαμβάνει αγωνία μπροστά στο σχηματισμό της γενικής κάποιων αμφίβολων τύπων, στην προσπάθειά μας να αποδείξουμε τις ανώτερες γραμματικές μας γνώσεις , δηλαδή δεν έγινε και τίποτα αν αναφερόμενοι στην αρχαία ποιήτρια Σαπφώ κλίνουμε της Σαπφώς (άλλωστε έτσι σχημάτισαν τον τύπο και γνωστοί φιλόλογοι, δεκαετίες πριν).
Αυτό ισχύει πολύ περισσότερο σε ονόματα σύγχρονων γυναικών, δηλαδή ακούμε “τα τραγούδια της Μαντούς” ή “της Ηρούς”, κάτι που μάλλον ξύλινη γλώσσα και αγωνία για τη σωστή χρήση της αποκαλύπτει, παρά βεβαιότητα για τα σωστά ελληνικά.

Αλλωστε έχει ξανααναφερθεί : δεν υπάρχει πάντα σωστό και λάθος, όπως δεν υπάρχει άσπρο και μαύρο σε όλα τα πράγματα. Αυτό που σήμερα δε λέγεται, αύριο μπορεί να λέγεται και να θεωρείται (και από τους πνευματικούς ανθρώπους εννοώ) σωστό. Η γλώσσα διαρκώς εξελίσσεται και ανάλογα βέβαια θα έπρεπε να εξελίσσονται και τα βοηθήματά της (γραμματική, συντακτικό), πάντα από υπεύθυνους γνώστες της ελληνικής.