Κείμενα του 1821

Ο Όλυμπος κι ο Κίσαβος, τα δυό βουνά μαλώνουν, το ποιό να ρίξει τη βροχή, το ποιό να ρίξει χιόνι. Ο Κίσαβος ρίχνει βροχή κι ο Ολυμπος το χιόνι.Γυρίζει τότ’ ο Ολυμπος και λέγει του Κισάβου:«Μη με μαλώνεις, Κίσαβε, μπρε …

Ένα τραγούδι θα σας πω για το Λεβέντη, τον ασπρομάλλη μας, το Γέρο του Μοριά και βάλτε, αδέλφια μας, για να στηθεί το γλέντι τριπολιτσιώτικο κρασί και ψησταριά. Γεια και χαρά σας, Μοραΐτες αδελφοί κι εσείς κοπέλες, γεια σας. Τη …

Εσείς, βουνά, βουνά ψηλά, βουνά με τα δασιά κλαριά σας Και πύργε της- ρε της ΚαστάνιτσαςΚαι πύργε της- ρε της Καστάνιτσας, όπου βαστάτε κλέφτεςΤους κλέφτες τί- ρε τι τους κάνατε;Τους κλέφτες τί- ρε τί τους κάνατε τους Κολοκοτρωναίους;Όπου φοράν, φοράν …

Ας μη βρέξει ποτέτο σύννεφον, και ο άνεμοςσκληρός ας μη σκορπίσειτο χώμα το μακάριονπου σας σκεπάζει. Ας το δροσίση πάντοτεμε τ’ αργυρά της δάκρυαη ροδόπεπλος κόρηκαι αυτού ας ξεφυτρώνουναιώνια τ’ άνθη. Ω γνήσια της Ελλάδοςτέκνα ψυχαί που επέσατεεις τον αγώνα …

“Εσείς χελιδονάκια μου, που πάτε στον αέρα δώστε μαντάτα στο βοριά σ’ όλα τα βιλαέτια, πάτησαν τη Μονεμβασιά, σε πέντε-δέκα μέρες θα ‘ρθουν τα τσακωνόπουλα κι ο καπετάν Γεωργάκης να δεις πραστιώτικο σπαθί, τσακώνικο ντουφέκι”.

Πήραν τα κάστρα, πήραν τα πήραν και τα ντερβένια, πήραν και την Τριπολιτσά, την ξακουσμένη χώρα. Κλαίουν τ’ αχούρια γι’ άλογα και τα τζαμιά γι’ αγάδες, κλαίουν στους δρόμους Τούρκισσες, κλαίουν εμιροπούλες,κλαίει και μια χανούμισα το δόλιο τον Κιαμίλη.«Αχ, που …

Μαύρη, μωρέ, πικρή ζωή που κάνουμεΜαύρη ζωή που κάνουμε εμείς οι μαύροι κλέφτες, εμείςοι μαύροι κλέφτεςΠοτέ, μωρέ, ποτέ μας δεν αλλάζουμε, ποτέ μας δεν αλλάζουμεκαι δεν ασπροφορούμεΌλη, μωρέ, όλη μερούλα πόλεμοΌλη μερούλα πόλεμο το βράδυ καραούλι, το βράδυ καραούλιΚοντά, μωρέ, …

Απ’ έξω μαυροφόρ’ απελπισιά,πικρής σκλαβιάς χειροπιαστό σκοτάδι,και μέσα στη θολόκτιστη εκκλησιά,στην εκκλησιά, που παίρνει κάθε βράδυτην όψη του σχολειού,το φοβισμένο φως του καντηλιούτρεμάμενο τα ονείρατα αναδεύει,και γύρω τα σκλαβόπουλα μαζεύει. Εκεί καταδιωγμένη κατοικείτου σκλάβου η αλυσόδετη πατρίδα,βραχνά ο παπάς, ο …

1. Ακρίτα στης Ευρώπης τους πυλώνεςη Μοίρα σ’ έχει τάξει, Μάννα Ελλάδα,τη λευτεριά να διαφεντεύης στους αιώνες.2. Χαρά σου, όταν Φειδίες με λαμπεράδαστη γή σου πελεκούνε Παρθενώνεςκι Αισχύλοι ανάβουν θεία ανέσπερη λαμπάδα 3. Μα ο πόνος σου βαθύς, όταν βαραίνειτυράννων …

1. Ας μη βρέξη ποτέτο σύννεφον, και ο άνεμοςσκληρός ας μην σκορπίσητο χώμα το μακάριον ‘που σας σκεπάζει. 2. Ας το δροσίση πάντοτεμε τ’ αργυρά της δάκρυαη ροδόπεπλος κόρηκαι αυτού ας ξεφυτρώνουν αιώνια τ’ άνθη. 3. Ώ γνήσια της Ελλάδος …

1. Άκρα του τάφου σιωπή στον κάμπο βασιλεύειΛαλεί πουλί, παίρνει σπειρί, κ’ η μάνα το ζηλεύει.Τα μάτια η πείνα εμαύρισε στα μάτια η μάνα μνέειΣτέκει ο Σουλιώτης ο καλός παράμερα, και κλαίει:“Έρμο τουφέκι σκοτεινό, τι σ’ έχω ‘γω στο χέρι;Οπού …

1. Ως πότε παλικάρια να ζούμεν στα στενά,μονάχοι σαν λιοντάρια, σταις ράχες στα βουνά;Σπηλιές να κατοικούμεν, να βλέπωμεν κλαδιά,Να φευγωμ’ απ’ τον Κόσμον, για την πικρή σκλαβιά,να χάνωμεν αδέλφια, Πατρίδα και γονείς,τους φίλους, τα παιδιά μας κι όλους τους συγγενείς; …

1. Χαρά σε κειόν που πρωτοσήκωσεαπ’ τις σκόνες σκεπασμένο, το δίστομο σπαθί του λόγου σουστον ήλιο, Μακρυγιάννη, 2. Κι απάνω και στις δυο πλευρές γραφήΑπ’ τη μια, τα λόγια αυτά Σου χαραγμένα, στρατηγέ μας:“Τη λευτεριά μας τούτη δεν την ήβραμε …

Τρία πουλάκια κάθονταν στου Διάκου το ταμπούρι το ‘να τηράει τη Λειβαδιά και τ’άλλο το Ζητούνι το τρίτο το καλύτερο μοιρολογάει και λέει. “Πολλή μαυρίλα πλάκωσε, μαύρη σαν καλιακούδα. Μην ο Καλύβας έρχεται, μην ο Λεβεντογιάννης; – Νουδ’ ο Καλύβας …

-Αχός βαρύς ακούγεται, πολλά τουφέκια πέφτουν.Μήνα σε γάμο ρίχνονται, μήνα σε χαροκόπι;-Ούδε σε γάμο ρίχνονται ούδε σε χαροκόπι.Η Δέσπω κάνει πόλεμο με νύφες και μ’ αγγόνια.Αρβανιτιά την πλάκωσε στου Δημουλά τον πύργο:«Γιώργαινα, ρίξε τ’ άρματα, δεν είναι εδώ το Σούλι.Εδώ …

Λάμπει ο ήλιος στα βουνά,λάμπει και στα λαγκάδια,έτσι λάμπει κι η κλεφτουριά,οι Κολοκοτρωναίοιμε τα μπαϊράκια τα χρυσά,τις ασημένιες πάλες,όπου δεν καταδέχονταντη γης να τη πατήσουν.Καβάλα τρώνε το ψωμί,καβάλα πολεμάνεκαβάλα παν στην εκκλησιά,για να λειτουργηθούνε.Φλωριά ρίχνουν στην Παναγιά,φλωριά ρίχνουν στους ΄Αγιουςκαι …