Κείμενα του 1821

Τι έχεις ,καημέ- καημένε πλάτανε, που στέκεις μαραμένοςΜέρα και νύ- και νύχτα στο νερό, αμάν, μέρα και νύ-και νύχτα στο νερόΜέρα και νύ- και νύχτα στο νερό και πάλι μαραμένος;Μήπως βοριάς- βοριάς σε φύσηξε, αμάν, μήπως βοριάς,Βοριάς σε φύσηξεΜήπως βοριάς …

Hλιε που βγαίνεις το ταχύ, σ’ούλον τον κόσμο δούδεις,σ’ούλον τον κόσμο ανάτειλε, σ’ούλην την οικουμένη,στω Μπαρμπαρέσω τις αυλές, ήλιε, μην ανατείλεις.Κι αν ανατείλεις, ήλιε μου, να γοργοβασιλέψεις,γιατί έχουν σκλάβους έμορφους, πολλά παραπονιάρους,και θα’γραθού οι γιαχτίδες σου ‘που τω σκλάβω τα …

Παιδιά, σαν θέτε λεβεντιά και κλέφτες να γενείτε Εμένα να-γειά σας, παιδιά, εμένα να ρωτήσετε Εμένα να ρωτήσετε να σας ομολογήσω Της κλεφτουριάς, γειά σας, παιδιά, της κλεφτουριάς τα βάσανα Της κλεφτουριάς τα βάσανα και των κλεφτών τα ντέρτια Μαύρη …

Όλη δόξα, όλη χάρη, άγια μέρα ξημερώνει και τη μνήμη σου το Έθνος χαιρετά γονατιστό. Και τα στήθη σου όλο φλόγα με τον ήλιο σου πυρώνεις, που χρυσός με περηφάνια περπατεί στον ουρανό. Στην Αγία Λαύρα πρώτα τις χρυσές ακτίνες …

Βαλτέτσι μου περήφανο και χιλιοδοξασμένο,πού είναι οι λεβέντες σουπου όλο τους περιμένωναρθούνε να χορέψουνεστης Παναγιάς τη χάρηστου Βαλτετσίου τον πλάτανονα ρήξουν το λιθάριν’ αναδειχτούνε στο σπαθίκαι στο καλό σημάδι,ν’αναδειχτούν και στο χορό,ποιός είναι παληκάρι.Εδώ που μαζευτήκανεόλοι οι καπεταναίοι της Μάνης …

Τρία μπαϊράκια φαίνονται ‘ποκάτω από το Σούλι.Το’ να’ ναι του Μουχτάρ πασά, τ’ άλλο του Σελιχτάρη,Το τρίτο το καλύτερο είναι του Μιτσομπόνου.Μια παπαδιά τ’ αγνάντεψεν από ψηλή ραχούλα:«Που ‘στε του Λάμπρου τα παιδιά, που ‘στεν οι Μποτσαραίοι;Αρβανιτιά μας πλάκωσε, θέλει …

Στα Τρίκορφα, λέει, στα Τρίκορφα, στα Τρίκορφα μες την κορφήΣτα Τρίκορφα μες την κορφή Κολοκωτρώνης πολεμεί (ή: κάνει ορδή)Μες τα Τρίκορφα στη ράχη πάει το αίμα σαν αυλάκι.Κολοκοτρώ- λέει, Κολοκοτρώ- Κολοκοτρώνης φώναξεΚολοκοτρώνης φώναξε και όλος ο κόσμος τρόμαξεΤου Νικηταρά φωνάζει …

Κι εσείς παιδιά μωρέ κλεφτόπουλα. Παιδιά της Σαμαρίνας, μωρέ παιδιά καημένα. Παιδιά της Σαμαρίνας κι ας είστε λερωμένα. Αν πάτε, πά – μωρ’ πάνω στα βουνά, ψηλά στη Σαμαρίνα μωρέ παιδιά καημένα. ψηλά στη Σαμαρίνα κι ας είστε λερωμένα. Τουφέκια …

1. Ακρίτα στης Ευρώπης τους πυλώνεςη Μοίρα σ’ έχει τάξει, Μάννα Ελλάδα,τη λευτεριά να διαφεντεύης στους αιώνες.2. Χαρά σου, όταν Φειδίες με λαμπεράδαστη γή σου πελεκούνε Παρθενώνεςκι Αισχύλοι ανάβουν θεία ανέσπερη λαμπάδα 3. Μα ο πόνος σου βαθύς, όταν βαραίνειτυράννων …

1. Ας μη βρέξη ποτέτο σύννεφον, και ο άνεμοςσκληρός ας μην σκορπίσητο χώμα το μακάριον ‘που σας σκεπάζει. 2. Ας το δροσίση πάντοτεμε τ’ αργυρά της δάκρυαη ροδόπεπλος κόρηκαι αυτού ας ξεφυτρώνουν αιώνια τ’ άνθη. 3. Ώ γνήσια της Ελλάδος …

1. Άκρα του τάφου σιωπή στον κάμπο βασιλεύειΛαλεί πουλί, παίρνει σπειρί, κ’ η μάνα το ζηλεύει.Τα μάτια η πείνα εμαύρισε στα μάτια η μάνα μνέειΣτέκει ο Σουλιώτης ο καλός παράμερα, και κλαίει:“Έρμο τουφέκι σκοτεινό, τι σ’ έχω ‘γω στο χέρι;Οπού …

1. Ως πότε παλικάρια να ζούμεν στα στενά,μονάχοι σαν λιοντάρια, σταις ράχες στα βουνά;Σπηλιές να κατοικούμεν, να βλέπωμεν κλαδιά,Να φευγωμ’ απ’ τον Κόσμον, για την πικρή σκλαβιά,να χάνωμεν αδέλφια, Πατρίδα και γονείς,τους φίλους, τα παιδιά μας κι όλους τους συγγενείς; …

1. Χαρά σε κειόν που πρωτοσήκωσεαπ’ τις σκόνες σκεπασμένο, το δίστομο σπαθί του λόγου σουστον ήλιο, Μακρυγιάννη, 2. Κι απάνω και στις δυο πλευρές γραφήΑπ’ τη μια, τα λόγια αυτά Σου χαραγμένα, στρατηγέ μας:“Τη λευτεριά μας τούτη δεν την ήβραμε …

Τρία πουλάκια κάθονταν στου Διάκου το ταμπούρι το ‘να τηράει τη Λειβαδιά και τ’άλλο το Ζητούνι το τρίτο το καλύτερο μοιρολογάει και λέει. “Πολλή μαυρίλα πλάκωσε, μαύρη σαν καλιακούδα. Μην ο Καλύβας έρχεται, μην ο Λεβεντογιάννης; – Νουδ’ ο Καλύβας …

-Αχός βαρύς ακούγεται, πολλά τουφέκια πέφτουν.Μήνα σε γάμο ρίχνονται, μήνα σε χαροκόπι;-Ούδε σε γάμο ρίχνονται ούδε σε χαροκόπι.Η Δέσπω κάνει πόλεμο με νύφες και μ’ αγγόνια.Αρβανιτιά την πλάκωσε στου Δημουλά τον πύργο:«Γιώργαινα, ρίξε τ’ άρματα, δεν είναι εδώ το Σούλι.Εδώ …

Λάμπει ο ήλιος στα βουνά,λάμπει και στα λαγκάδια,έτσι λάμπει κι η κλεφτουριά,οι Κολοκοτρωναίοιμε τα μπαϊράκια τα χρυσά,τις ασημένιες πάλες,όπου δεν καταδέχονταντη γης να τη πατήσουν.Καβάλα τρώνε το ψωμί,καβάλα πολεμάνεκαβάλα παν στην εκκλησιά,για να λειτουργηθούνε.Φλωριά ρίχνουν στην Παναγιά,φλωριά ρίχνουν στους ΄Αγιουςκαι …