Εγκυκλοπαίδεια

– Γιατί όμως βάφονται κόκκινα τα αυγά;– Μερικοί πιστεύουν ότι τα αυγά βάφονται κόκκινα σε ανάμνηση του αίματος του Χριστού, που χύθηκε για εμάς τους ανθρώπους. Κόκκινο είναι και το χρώμα της χαράς. Χαράς για την Ανάσταση του Χριστού. Είναι …

– Ένα ιδιαίτερο έθιμο γινόταν στην Κρήτη. Η νοικοκυρά το τυρί που περίσσευε από την Τυρινή το φυλούσε και το έπαιρνε μαζί της στην Ανάσταση, κι όταν ο παπάς έλεγε το “Χριστός Ανέστη” το μοίραζε στους συγγενείς, για να μη …

– Tο τσούγκρισμα των πασχαλινών αυγών, συμβολίζει την Aνάσταση του Xριστού, καθώς το αυγό συμβολίζει τη ζωή και τη δημιουργία που κλείνει μέσα του τη ζωή. Όταν το κέλυφός του αυγού σπάσει με το τσούγκρισμα, γεννιέται μια ζωή, έτσι και …

– Στα χωριά της Πυλίας, την Μεγάλη Παρασκευή, πίνουν ξίδι και καπνιά για να δείξουν την αγάπη τους στο Χριστό, που τον πότισαν ξύδι. Στην Κρήτη, τη Μεγάλη Παρασκευή, τρώνε νερόβραστα φαγητά με ξύδι, σαλιγκάρια βραστά, των οποίων το ζουμί …

Τον βρίσκουμε κι αυτόν στα παιχνίδια και στα δώρα του Πάσχα, αλλά δεν μας είναι γνωστός από την ελληνική παράδοση. Μας ήρθε από τη Δυτική Ευρώπη. Ιδιαίτερα στις γερμανικές χώρες ο λαγός του Πάσχα έρχεται από την εξοχή και φέρνει …

– Στο Μελιγαλά, τη Μεγάλη Παρασκευή το βράδυ, ανάβουν “φουνταρίες”. Κάθε νοικοκυρά, όταν σημαίνει η καμπάνα για τον Επιτάφιο, ρίχνει μπροστά στην πόρτα του σπιτιού της δυο – τρία μάτσα κληματόβεργες και τους βάζει φωτιά. Μέχρι να βγει ο Επιτάφιος, …

– Τα κρινάκια έχουν συνδεθεί από τους ανθρώπους των τεχνών και των γραμμάτων με την ομορφιά, την ανανέωση και την ελπίδα. Σύμφωνα με τη χριστιανική παράδοση κατά τις τελευταίες ώρες της ζωής του Χριστού, άνθιζαν κρινάκια, κάθε φορά που ο …

– Tο Mεγάλο Σάββατο στις 6 το πρωί πραγματοποιείται στην Παναγία των Ξένων το έθιμο του σεισμού ως αναπαράσταση του σεισμού μετά την ανάσταση που περιγράφεται στο Eυαγγέλιο. Aργότερα στις 9, γίνεται η λιτανεία του Aγ. Σπυρίδωνα, που καθιερώθηκε το …

– Ξεχωριστή σημασία έχει και η συνήθεια των Σερραίων γυναικών, να τοποθετούν στη διάρκεια της περιφοράς του Επιταφίου, πάνω σε τραπέζι μπροστά από το κατώφλι της Εξώπορτας, την εικόνα του Εσταυρωμένου ανάμεσα σε άνθη, αναμμένα κεριά και θυμιάματα. Δίπλα τοποθετούν …

Όσο κι αν σκεφτόμαστε τις καμπάνες σαν δικό μας σύμβολο τελετουργικό, η επικράτησή τους στην πασχαλινή σκηνογραφία οφείλεται πιο πολύ σε ευρωπαϊκές παραδόσεις. Στους καθολικούς επικρατεί η συνήθεια να σωπαίνουν για πένθος οι καμπάνες της εκκλησιάς από τη Μ. Πέμπτη …

– Στις 11 το πρωί, γίνεται η Πρώτη Aνάσταση και πέφτουν οι “μπότηδες”. Tο φασαριόζικο αυτό έθιμο ξεκίνησε από την πόλη, επεκτάθηκε στα χωριά και είναι επιρροή από τους Eνετούς.–  Oι Eνετοί συνήθιζαν την Πρωτοχρονιά (την μεγαλύτερη γιορτή των καθολικών) …

– Στη Σπάρτη, όταν γυρίσουν τον Επιτάφιο, τον ξεστολίζει ο καντηλανάφτης, ο οποίος παίρνει τα κεριά και τα φυλάει. Την άλλη μέρα, τα βάζει ο παπάς σε ένα δίσκο με τα σταυρολούλουδα και τα μοιράζει στις γυναίκες. Τα λουλούδια αυτά, …

– Η επίδραση όμως των τελετουργιών της αρχαίας Ελλάδος στην Ορθοδοξία φάινεται ότι είναι μεγαλύτερη από όσο οι περισσότεροι γνωρίζουμε. Για παράδειγμα το αντίστοιχο Χριστιανικό Πάσχα στην Αρχαία Ελλάδα γιορτάζανε τα “Αδώνια”, κατά τα οποία γινόταν αναπαράσταση του θανάτου του …

– Στην “Πίνια”, το παλιό εμπορικό κέντρο της πόλης, έχει αναβιώσει το έθιμο της “μαστέλας”. Ένα μισοβάρελο στολίζεται με μυρτιές και κορδέλες και οι περαστικοί καλούνται να ρίξουν μέσα κέρματα “για το καλό”. Mε την πρώτη καμπάνα της Aνάστασης, κάποιος …

– Στην Πάρο, τα κεριά του Επιταφίου, τα φυλούν και όταν έχει φουρτούνα, βρέχει ή αστράφτει, τα ανάβουν να περάσει η κακοκαιρία. Ακόμα, στο εικονοστάσι, τοποθετείται και κλαδί ελιάς, που παραμένει εκεί ως αγιώτικο .

– Αλλά και η μετάληψη με το “Θείο” σώμα και αίμα ήταν μέρος των τελετουργιων τόσο των Κορυβαντικών, όσο και των Ορφικών μυστηρίων της Αρχαίας Ελλάδας. Στην μετάληψη των Ορφικών οι πιστοί, επιδίδονταν σε ομοφαγία τάυρου και οινοποσία, που συμβόλιζε …