Εγκυκλοπαίδεια

Αράθυμος : αυτός που οργίζεται εύκολα και γρήγορα .

Σε πολλά χωριά της Θράκης, το Σάββατο του Λαζάρου , γυρίζουν κορίτσια με κόκκινα φορέματα οι «Λαζαρίνες» κρατώντας κούκλα ή κόπανο ή ρόκα τυλιγμένη με πολύχρωμα κουρέλια ή πανέρι στολισμένο με λουλούδια χτυπούν τις πόρτες των σπιτιών τραγουδώντας: «Βάγια Βάγια …

Αρπάγη : ο γάντζος και κατ’ επέκταση κάθε εργαλείο με γάντζο .

Αρραγής : αυτός που χαρακτηρίζεται από σταθερότητα , από αδιάσπαστη ενότητα .

Την Μ. Παρασκευή δεν τρώνε γλυκά για την αγάπη του Χριστού που τον πότισαν ξύδι. Ταχινόσουπα, μαρούλι με ξύδι ή φακές με ξύδι είναι τα συνήθη φαγητά. Κανείς δεν πρέπει να πιάσει στα χέρια του σφυρί ή βελόνι, γιατί θεωρείται …

Αρρενογονία : η γένηση αρσενικών τέκνων .

Η παράδοση θέλει οι νοικοκυρές σε όλη την Ελλάδα να βάφουν τα κόκκινα αβγά τους τη Μεγάλη Πέμπτη. Σύμφωνα με μια βορειοελλαδική παράδοση, όταν διαδόθηκε ότι ο Χριστός αναστήθηκε, πολλοί δεν το πίστευαν. Μια γυναίκα, που κρατούσε αβγά σε ένα …

Αρρηκτα : απολύτως , χωρίς να μπορεί κάτι να νοηθεί χωριστά από κάτι άλλο .

Παλιά, σε πολλά χωριά της Μακεδονίας τα κόκκινα αβγά τα έβαφαν με το κόκκινο ξύλο, την “μπακάμη”. Το πρώτο αβγό το παράχωναν στα αμπέλια , ένα το κρατούσαν στο εικονοστάσι και τη βαφή δεν την έχυναν αλλά την παράχωναν. Όσοι …

Αρμακάς : σωρός από πέτρες .

Τη Μεγάλη Πέμπτη ετοιμάζονται και τα τσουρέκια. Παλιότερα, όταν η πίστη διατηρούσε ακόμη κάποια στοιχεία δεισιδαιμονίας, μία από τις κουλούρες της Μεγάλης Πέμπτης φυλαγόταν στο εικονοστάσι για να καταναλωθεί την Πρωτομαγιά, για να προστατεύονται τα μέλη της οικογένειας από τα …

Την Μεγάλη Πέμπτη στο χωριό Γουρουνάκι, στα Χάσια της Μακεδονίας , όταν τελειώσει η λειτουργία και ο παπάς διαβάσει όλα τα αβγά το έθιμο θέλει τους κατοίκους να βγαίνουν έξω και ένας – ένας να σπάνε το αβγό τους στο …

Αρκεβούζιο : το πρώτο φορητό πυροβόλο όπλο , που εκτελούσε βολή στηριγμένο στον ώμο του πυροβολητή .

Σε πολλά χωριά τη δεύτερη μέρα της Λαμπρής μετά την εκκλησιά συνηθίζουν τα ρίχνουν τα αβγά κάτω από έναν βράχο. Στο χωριό Μαργαρίτα της Εδεσσας πιστεύουν ότι αν μια χρονιά δεν ρίξουν κόκκινα αβγά στο βράχο η σοδειά τους θα …

Αρίδα : η κνήμη ή το πόδι ολόκληρο .

Σε πολλά μέρη την Μεγάλη Πέμπτη κρεμάγανε ένα κόκκινο πανί στο παράθυρο που συμβολίζει το αίμα του Χριστού . Οσο το κόκκινο πανί ήταν κρεμασμένο στο μπαλκόνι ή το παράθυρο οι γυναίκες δεν έπλεναν ούτε και άπλωναν ρούχα γιατί το …