Μενού
Αρχική / Ενθετα - Αφιερώματα / Ορκοι / Ο «όρκος» του Μεγάλου Αλεξάνδρου (Οπις 324 π.Χ.)

Ο «όρκος» του Μεγάλου Αλεξάνδρου (Οπις 324 π.Χ.)

 

« Σας εύχομαι τώρα που θα τελειώσουν οι πόλεμοι να είστε ευτυχισμένοι μέσα σε ειρήνη. Ολοι οι θνητοί από εδώ και πέρα να ζήσουν σαν ένας λαός μονιασμένος για την κοινή προκοπή, να έχετε την οικουμένη για πατρίδα σας, με νόμους κοινούς, όταν θα κυβερνούν οι άριστοι ανεξάρτητα απ΄ τη φυλή.

Δε χωρίζω τους ανθρώπους, όπως κάνουν οι στενόμυαλοι, Έλληνες και βάρβαρους.

Δεν μ΄ ενδιαφέρει η καταγωγή των πολιτών ούτε η ράτσα που γεννήθηκαν, τους καταμερίζω με μοναδικό κριτήριο την αρετή, για μένα κάθε καλός ξένος είναι Έλληνας και κάθε κακός Έλληνας είναι χειρότερος από βάρβαρο.

Αν ποτέ σας παρουσιαστούν διαφορές, δεν θα καταφύγετε στα όπλα, Παρά θα τις λύσετε ειρηνικά. Στην ανάγκη θα σταθώ διαιτητής σας.

Το θεό δεν πρέπει να τον έχετε σαν αυταρχικό κυβερνήτη, αλλά Σαν κοινό πατέρα όλων, ώστε η διαγωγή σας να μοιάζει με τη ζωή που κάνουν τ΄ αδέλφια μέσα στην οικογένεια.

Απ΄ τη μεριά μου όλους σας Θεωρώ ίσους, λευκούς και μελαψούς και θα΄ θελα να μην αισθάνεστε μόνο σαν υπήκοοι της κοινοπολιτείας μου, αλλά να νοιώθετε όλοι σαν μέτοχοι και συνέταιροι.

Οσο περνά απ΄ το χέρι μου, θα προσπαθήσω να γίνουν πραγματικότητα αυτά που υπόσχομαι. Αυτό τον όρκο που δώσαμε απόψε με σπονδές κρατήστε τον σαν σύμβολο αγάπης»

——————————————–

– Asxetos : Στην συνέχεια σας παραθέτω ένα μήνυμα που μας έστειλε ένα φίλος και αμφισβητεί την γνησιότητα του Ορκου . :

Φίλε μου «άσχετε» επικοινωνώ μαζί σου γιατί κάτι που αναφέρεις στο θαυμάσιο site σου δεν είναι σωστό. Αναφέρομαι στον όρκο του Μ. Αλέξανδρου που υποτίθεται ότι τον έδωσε στην Ωπη.

Αυτός ο όρκος δεν ειπώθηκε ποτέ. Κάποιοι αναφέρουν ως πηγές τον Αρριανο στο Ζ΄ 7,6 – Ζ΄ 8,1. Ο Αρριανος όμως στην συγκεκριμένη παράγραφο αναφέρει τελείως διαφορετικά λόγια. Τα λόγια του Μ. Αλέξανδρου προς τους Μακεδόνες, σύμφωνα με τον Αρριανο, ήταν πως πριν από τον πατέρα του η χώρα τους ήταν μια μικρή δύναμη που οι βόρειοι γείτονες της την νικούσαν ενώ από τα χρόνια του Φιλίππου έγιναν υπερδύναμη.

Μετά ο Μ. Αλέξανδρος αναφέρεται ότι αυτός παρέλαβε μια δυνατή στρατιωτική χώρα αλλά χρεωμένη. Παρ’ όλα αυτά τους οδήγησε μόνο σε νίκες που πλούτισαν την Μακεδονία. Απ’ όλους τους τεράστιους θησαυρούς που βρήκαν, αυτός δεν κράτησε τίποτα για τον εαυτό του αλλά έδωσε όλα τα χρήματα στους Μακεδόνες. Μετά είπε πως τους οδήγησε σε ανεπανάληπτες στρατιωτικές νίκες και πως δεν ξεχωρίζει σε τίποτα απ’ αυτούς.

Τα λόγια του χαρακτηριστικά ήταν ότι τρώει τα ίδια φαγητά με τους στρατιώτες του, ότι έχει το ίδιο ύπνο που έχουν κι αυτοί και ότι γενικά ζει όπως αυτοί. Έπειτα τους ρώτησε αν αυτά τα κατόρθωσε χωρίς κόπο. Τους έδειξε τα τραύματα του που ήταν όλα από μπροστά και μετά τους ρώτησε αν είχε άλλος κανείς περισσότερα απ’ αυτόν. Τελικά τους έφερε στο φιλότιμο και οι Μακεδόνες συμφιλιώθηκαν με τον βασιλιά τους. Σου υπενθυμίζω φίλε μου «άσχετε» ότι η διαμάχη είχε ξεκινήσει από το γεγονός ότι στην Ωπη ο Μ. Αλέξανδρος είχε ανακοινώσει στους Μακεδόνες ότι θα επέστρεφαν πίσω στην πατρίδα με τιμές. Αυτό οι στρατιώτες το παρεξήγησαν γιατί νόμιζαν ότι τους παρατούσε γι αυτό και κάποιοι του φώναξαν ειρωνικά ότι δεν τους είχε ανάγκη επειδή θα συνέχιζε με τον πατέρα του τον Αμμωνα.

Επίσης αναφέρονται ως πηγές ο ψευδοκαλλισθενης και ο Ερατοσθένης. Όμως δεν υπάρχει κανένα τέτοιο κείμενο. Αυτό τον «όρκο» τον έγραψε ο Ζαλοκωστας, βάση λογοτεχνικής αδειας, πολύ αργότερα τον εικοστό αιώνα. Πήρε αφορμή από μια πρόταση του Πλούταρχου κι έγραψε αυτόν τον «όρκο» που τον απέδωσε στον Μ’ Αλέξανδρο. Όμως αυτές οι ιδέες, που κατά την γνώμη μου είναι σωστές, αποδίδουν το πνεύμα του εικοστού αιώνα και όχι τα χρόνια του Μ. Αλέξανδρου. Επιπλέον κάποιες παρατηρήσεις που δείχνουν το ψεύδος του όρκου είναι οι παρακάτω:

Α) Γιατί ποτέ, μα ποτέ, δεν αναφέρεται ο όρκος με το αρχαίο του κείμενο παρά μόνο με την νεοελληνική απόδοση; Η απάντηση είναι απλή. Γιατί ποτέ δεν γράφτηκε σε αρχαίο κείμενο παρά μόνο στη νεοελληνική γλώσσα.

Β) Στον όρκο λέει πως ο Μ. Αλέξανδρος δεν ξεχωρίζει τους ανθρώπους σε Έλληνες και Βαρβάρους όπως κάνουν οι στενόμυαλοι. Αυτό δεν υπήρχε περίπτωση να το πει ο Μ. Αλέξανδρος γιατί αυτό το διαχωρισμό τον έκανε και ο Αριστοτέλης. Ο Αριστοτέλης ήταν ένας από τους δασκάλους του που τον τιμούσε παρά πολύ. Σου υπενθυμίζω φίλε μου «άσχετε» ότι ο Μ. Αλέξανδρος έλεγε ότι στον Φίλιππο χρωστάει το «ζην» αλλά στον Αριστοτέλη το «ευ ζην». Απ’ αυτά γίνεται αντιληπτό ότι δεν υπήρχε περίπτωση να πει τέτοια λόγια εναντίον του δασκάλου του.

Γ) Σε κάποιο σημείο του «όρκου» λέει πως δεν κάνει διαχωρισμούς σε λευκούς και μελαψούς. Αυτός ο διαχωρισμός είναι σαφέστατα του εικοστού αιώνα και μάλιστα των δεκαετιών του 40 και 50 που το πρόβλημα του ρατσισμού με τις ανοησίες των ανωτέρων φυλών ήταν έντονο. Στην αρχαιότητα ποτέ δεν έγινε διαχωρισμός σε λευκούς και μαύρους. Αλλα ήταν τα κριτήρια που χωρίζονταν οι άνθρωποι.

Ελπίζω να έγινε κατανοητό φίλε μου «άσχετε» ότι ο «όρκος», αν δεν αποδείχτηκε ότι είναι πλαστός, τουλάχιστον φαίνεται ότι υπάρχουν ζωηρότατες αμφιβολίες για την γνησιότητα του. Γι αυτό θα πρέπει στο ένθετο που τον αναφέρεις να λες ότι ο όρκος αμφισβητείται.

Ευάγγελος Κρικελης

———————————————-

 

 


Αφήστε μια απάντηση