Μενού

Παράδοση

Κατηγορίες με εγκυκλοπαιδικές καταχωρήσεις σχετικά με την παράδοση και τον πολιτισμό. Πλούσιο υλικό εμπλουτισμένο με ύμνους, τραγούδια, έθιμα, προσευχές, μαντινάδες για να ταξιδέψουμε μέσα από αυτά από το χτες.. στο σήμερα.

Στρογγυλοκάθισε

Για τους ενοχλητικούς επισκέπτες, για εκείνους που έρχονται σε ακατάλληλη ώρα και αργούν να φύγουν, λέμε τη φράση ότι εστρογγυλοκάθισε. Η έκφραση αυτή βγαίνει από τους ανατολικούς σοφράδες, στρογγυλά μαλακά καθίσματα, που τα ακουμπάνε στο πάτωμα και τρώνε πάνω επίσης …

Συνέχεια »

Σφίγγουν τα πράματα

Στα χωριά, πράματα λένε τα ζώα και μάλιστα τα γιδοπρόβατα. Πιστεύουν, μάλιστα, πως αν τους δώσεις αλάτι μέσα στην τροφή τους, τότε γίνονται και νόστιμα αλλά και παχύτερα, σφίγγουν τα πράματα, λένε. Αυτή τη γνώμη είχαν και οι Βυζαντινοί. Ο …

Συνέχεια »

Τα έβγαλε στη φόρα – Του τα έβγαλε στη φόρα

Στη Βυζαντινή εποχή, υπήρχε ένα είδος κηρύκων, που έκαναν μια πολύ περίεργη δουλειά. Όταν κατηγορούσαν κάποιον για κλοπή, για λεηλασία ή και για φόνο ακόμα, χωρίς όμως αυτός που τον κατηγορούσε να έχει χειροπιαστά στοιχεία, ο κήρυκας αναλάμβανε να τον …

Συνέχεια »

Του τα ψαλα από την καλή κι από την ανάποδη

Το Σεπτεμβρίου του 1155, σε ένα μοναστήρι της Κωνσταντινούπολης, συνέβησαν τέτοια έκτροπα, ώστε ο ίδιος ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου Μανουήλ Κομνηνός διέταξε να τιμωρηθούν όλοι με τις πιο βαριές ποινές της σκληρής εκείνης εποχής. Πολλοί τυφλώθηκαν τότε, άλλοι εξορίστηκαν κι …

Συνέχεια »

Τα ίδια, Παντελάκη μου, τα ίδια, Παντελή μου

Ο Παντελής Αστραπογιαννάκης ήταν Κρητικός. Όταν οι Ενετοί κυρίεψαν τη Μεγαλόνησο, πήρε τα βουνά μαζί με μερικούς τολμηρούς συμπατριώτες του. Από εκεί κατέβαιναν τις νύχτες και χτυπούσαν τους κατακτητές μέσα στα κάστρα τους. Για να δίνει, ωστόσο κουράγιο στους νησιώτες, …

Συνέχεια »

Τα ‘ κανε ρόιδο

Σε πολλά μέρη της πατρίδας μας υπάρχει η συνήθεια, πριν μπει η νύφη στο σπίτι του γαμπρού, να χτυπάει πάνω στην πόρτα ένα ρόιδι χαραγμένο σταυρωτά κι ύστερα να το ρίχνει στο πάτωμα, για να σκορπιστούν οι κόκκοι. Έτσι συμβολίζεται …

Συνέχεια »

Τα μυαλά σου και μια λίρα και του μπογιατζή ο κόπανος

Την εποχή της Τουρκοκρατίας υπήρχε στην Αθήνα ένας απαίσιος Αλβανός, ου γύριζε στα διάφορα σπίτια των Χριστιανών και μάζευε τον καθιερωμένο κεφαλικό φόρο. Ονομαζόταν Κιουλάκ Βογιατζή. Ήταν δύο μέτρα περίπου ψηλός και το άγριο πρόσωπο του ήταν κατάμαυρο και βλογιοκομμένο. …

Συνέχεια »

Τα πε χαρτί και καλαμάρι

Θέλει να πει πως κάποιος σαν άκουσε κάτι, έπιασε και το έγραψε στο χαρτί και το μετάδωσε με κάθε λεπτομέρεια. Η φράση αυτή είναι πολύ παλιά. Από το Δ κιόλας αιώνα μ.Χ. ο συγγραφέας από την Ελενούπολη Παλλάδιος, γράφει : …

Συνέχεια »

Τα σίδερα της φυλακής είναι για τους λεβέντες

Ένα από τους αστυνομικούς διευθυντές της παλιάς Αθήνας, ο Μπαϊρακτάρης, χτύπησε αλύπητα όλους τους μάγκες, τα κουτσαβάκια της εποχής του. Εκτός από το ψαλίδι που είχε και που έκοβε τα μανίκια των σακακιών, που φορούσαν από το ένα μόνο χέρι …

Συνέχεια »

Τα σπάσαμε

Στα παλιά τα χρόνια, οι μακεδόνες, την παραμονή του γάμου τους, έβγαιναν με φίλους στο κυνήγι, στο οποίο έπρεπε απαραίτητα να σκοτώσουν ένα αγριογούρουνο, για να το προσφέρουν σαν δώρο στη νύφη. Οι Θρακιώτες, πάλι, την ημέρα του γάμου τους, …

Συνέχεια »

Σπαγκοραμμένος

Σπάγκος ή σπαγκοραμμένος είναι ο φιλάργυρος, ο τσιγκούνης. Η λέξη σπάγκος είναι ιταλική και σημαίνει αδύνατος, ψιλός. Γνωρίζουμε πως οι μεταξωτές κλωστές είναι καλές, όπως επίσης και οι λινές, οι χρυσοκέντητες και τόσες άλλες. Εκείνες που δεν έχουν αξία είναι σπάγκινες, αν …

Συνέχεια »

Σαββατιανά σταφύλια

Η φράση προέρχεται από τους Μεσογίτες, που στα παλιά τα χρόνια πήγαιναν στους αμπελώνες που ήταν κοντά στον Άγιο Σάββα, για να αγοράσουν νέα φυτώρια από τα κλήματα του αμπελώνα. Στην επιστροφή, όταν συναντιόντουσαν με άλλους συγχωριανούς τους και τους …

Συνέχεια »

Σαββάτο – Παρασκευή

Η λέξη Σαββάτο προέρχεται απο την εβραϊκή λέξη σαββάθ, που θα πει ανάπαυση. Δηλαδή, κάνανε αποχή από ορισμένες εργασίες, που τις είχαν μάλιστα καθορίσει σε τριάντα εννέα. Ο μαγικός αυτός αριθμός συναντιέται συχνά στους Εβραίους. Η λέξη Σάββατο είναι ακόμα …

Συνέχεια »

Σαββατογεννημένος

Δεν είναι μόνο οι παραδόσεις και οι θρύλοι, αλλά και πολλοί συγγραφείς υποστηρίζουν πως, όταν αλώθηκε η Πόλη, ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος ήταν παντρεμένος, είχε τρία αγόρια και η γυναίκα του ήταν έγκυος στο τέταρτο. Την ημέρα ακριβώς που συντελέσθηκε το …

Συνέχεια »

Σ’ αγαπάει η πεθερά σου

Ο Νικόλαος Πολίτης δίνει την εξήγηση στην έκφραση αυτή. Λέει πως πριν παντρέψουν το κορίτσι τους, οι πεθερές, είναι ευγενικές και αγαπούν το μέλλοντα γαμπρό τους. Ο γαμπρός θα κάτσει στο καλύτερο μέρος του τραπεζιού, ο γαμπρός θα πάρει την …

Συνέχεια »

Σε τρώει η μύτη σου, ξύλο θα φας

Έκφραση παροιμιακή, που ξεκινάει από πρόληψη και δεισιδαιμονία. Στην αρχαία Ελλάδα πίστευαν πως ο κνισμός, η φαγούρα δηλαδή του σώματος, ήταν προειδοποίηση των θεών. Πίστευαν πως όταν ένας άνθρωπος αισθανόταν φαγούρα στα πόδια του, θα έφευγε ταξίδι. Όταν πάλι τον …

Συνέχεια »