Λαική Σοφία

“Παραπέμπεται στις καλένδες “. Ισοδύναμο του επιρρήματος ουδέποτε (εις ημερομηνίαν ουδέποτε ερχομένην, αφ’ ου δεν υπήρχον καλένδαι παρ’ Έλλησιν), χρησιμοποιείται για κάτι που διαρκώς αναβάλλεται, ώστε να μην πραγματοποιηθεί ποτέ. Με παρόμοια σημασία τά νεότερα: «το μήνα που δεν έχει …

“Οι ευκαιρίες δεν περιμένουν”. Φράση του Περικλή, του μεγάλου πολιτικού της αρχαίας Αθήνας, όπως την κατέγραψε στην ιστορία του ο μεγάλος θαυμαστής του, ο ιστορικός Θουκυδίδης.

“Ο φοίνικας που «αναγεννάται εκ της τέφρας του»”. Πρόκειται για το μυθικό πουλί φοίνιξ, ιερό πτηνό των αρχαίων Αιγυπτίων, για το οποίο πιστευόταν ότι ζούσε 500 χρόνια και πως, όταν διαισθανόταν ότι πλησίαζε το τέλος του, άναβε στη φωλιά του …

Παροιμιακή φράση που συνδέεται με την απώλεια πολύτιμου χρόνου, η οποία έχει συχνά ολέθριες συνέπειες. Στην πόλη Καπύη της Ιταλίας (αρχαία πρωτεύουσα της Καμπανίας και μια από τις σημαντικότερες πόλεις της αρχαίας Ιταλίας – κοντά στη σημερινή πόλη Capua) ξεχειμώνιασαν …

Λαϊκή παροιμιώδης έκφραση, που χρησιμοποιείται για πρόσωπο που δεν έχει διανοητική ισορροπία, για τρελό. Ο Νικόλαος Πολίτης αναφέρει την έκφραση «Χρωστάει της Μιχαλούς» παραλλαγμένη, σαν «Χρωστάει του Μιχάλη», και εξηγεί ότι λέγεται για ανθρώπους ανόητους, τους οποίους ο λαός αποκαλεί …

“Όλα μεταβάλλονται, τα πάντα βρίσκονται σε αέναη κίνηση, ασταμάτητη μεταβολή.” Περίφημη φράση του Εφέσιου προσωκρατικού φιλοσόφου Ηράκλειτου (544-484; π.Χ.). Κατά τον Ηράκλειτο, ο κόσμος υπόκειται σε μια ασταμάτητη ροή, που υπακούει σε κανονικές αναλογίες, ώστε να διατηρεί την ταυτότητά του …

“Απαντώ σε κάποιον όπως πρέπει, αποστομώνω κάποιον”. Η φράση αποτελεί μεταφραστικό δάνειο από τη γαλλική γλώσσα: remettre quelqu’ un a sa place.

“Τον αράπη κι αν τον πλένεις, το σαπούνι σου χαλάς “. Η παροιμιακή φράση διδάσκει, κατά τον Ν. Πολίτη, «ότι ματαιοπονεί ο επιχειρών να διορθώση τον φύσει πονηρόν, ή να διδάξη τον ανεπίδεκτον μαθήσεως, ή ο ευεργετών αχάριστον». Συνοψίζει αρχαίο …

Κατά τον αρχαίο ελληνικό μύθο, οι πενήντα κόρες του βασιλιά του ‘Αργους Δαναού, όταν παντρεύτηκαν με τους ισάριθμους γιους του Αιγύπτου – βασιλιά και γενάρχη των Αιγυπτίων – με εντολή του πατέρα τους σκότωσαν – με εξαίρεση μόνο μία ή …

Αμάλθεια, κατά την ελληνική μυθολογία, ήταν μια κατσίκα που θήλασε το νεογέννητο Δία στα όρη της Ίδης, στην Κρήτη. Σύμφωνα με άλλη εκδοχή, ήταν μια νύμφη, που ανάθρεψε το Δία ταίζοντάς τον από το κέρατο μιας γίδας με το γάλα …

Οι γαλήνιες και ηλιόλουστες ημέρες που διακόπτουν τη χειμερινή κακοκαιρία, συνήθως κατά τις δυο τελευταίες εβδομάδες του Ιανουαρίου. Κατ΄ επέκταση, οι ανέμελες κι ευτυχισμένες ημέρες που διακόπτουν μια γενικά δύσκολη και ανώμαλη περίσταση ή χρονική περίοδο. Οφείλουν το όνομά τους …

Μεσαιωνική φράση. Λέγεται σε περιπτώσεις αφθονίας αγαθών ή για πλούσια γυναικεία σωματικά χαρίσματα .

Στην αρχαιότητα στη γιορτή των Θεσμοφορίων έριχναν σε χάσματα , που τα έλεγαν μέγαρα ή μάγαρα , ζωντανά “χοιρίδια “κι όταν ψοφούσαν , τα σάπια κρέατά τους τα αναλάμβαναν οι γυναίκες , που τα ανακάτωναν με τους σπόρους , για …

Magna Charta Libertatum = Μέγας χάρτης των ελευθεριών, με τον οποίον το 1215 ο βασιλιάς της Αγγλίας Ιωάννης Α’ ο Ακτήμονας , περιόρισε τις απολυταρχικές εξουσίες του μονάρχη και παραχώρησε συνταγματικά δικαιώματα στο λαό .

Στο παζάρι της Αθήνας , που βρισκόταν κοντά στο παλιό δημοπρατήριο , βρισκόταν , τοποθετημένο πάνω σε ένα ειδικό πύργο , το μεγάλο και ιστορικό ρολόι του Ελγίνου , που το είχε προσφέρει , για να ξοφλήσει την ιερόσυλη αρπαγή …

Κάποιος μεγάλος αμπελοκτήμονας από τα Σπάτα της Αττικής , λέει η Ιστορία , με πολλά στρέμματα δικά του , μάζευε , κάθε χρόνο , ένα σωρό διαλεχτά σταφύλια . Κι έτσι από συνήθεια άφηνε πάνω στα κλήματα τα μικρά τσαμπιά …