Λαική Σοφία

Ριζικό και τύχη και ειμαρμένη είναι συνώνυμα . Έτσι ο ευτυχισμένος λέγεται καλορίζικος και ο δυστυχισμένος , κακορίζικος ….

Αυτή η φράση έχει την προέλευσή της από το δρόμο του ενός Σταδίου των αρχαίων στην Ολυμπία , εκεί που γινόντουσαν οι Ολυμπιακοί Αγώνες .

Παροιμία και σύγχρονα παροιμιακή , αυτή η φράση , θέλουμε να πιστεύουμε πως μας την άφησε ο Σωκράτης . Όταν λοιπόν , ο φιλόσοφος , σε περασμένη ηλικία αποφάσισε να μάθει κιθάρα , τον πείραξαν οι φίλοι του , λέγοντάς …

” Κάλλιο γαϊδουρόδενε , παρά γαϊδουρογύρευε ” .. Παρομοιώδης έκφραση . Ο γερο – θυμόσοφος , που κάθεται κάτω στον ίσκιο μιας βελανιδιάς , βλέπει το συμπέθερο του , που τρέχει δεξιά και αριστερά ψάχνοντας να βρει το γάιδαρό του …

“Κάλλιο να πας στο δαίμονα παρά στο φλεβοτόμο ” .. Όταν η Ελλάδα στέναζε κάτω από το σκήπτρο της Ενετικής δημοκρατίας , την πατρίδα του Ασκληπιού και του Ιπποκράτη τη λυμαίνονταν οι ” κομπογιαννίτες ” , οι “καλογιατροί ” , …

Καλντερίμι τούρκικα είναι ο δρόμος ή κατασκευασμένο πεζοδρόμιο από λίθους , πέτρες , λιθόστρωτο . Κι επειδή οι γυναίκες που πούλαγαν φτηνά τον έρωτά τους , τον πούλαγαν συνήθως σε τέτοιους δρόμους , τις ονόμασαν ” καλντεριμιτζούδες ” .

“Μεγάλο τσανάκι ” , “μικρό τσανάκι ” λέμε για κάποιον που είναι ” μούτρο ” που λέμε , άνθρωπος “λέρα ” . Η λέξη “τσανάκι ” που χρησιμοποιούμε εμείς προέρχεται από την τουρκική canak . “Τσανάκι ” και “τσανάκα ” …

” Σε γνωρίζω σαν κάλπικη δεκάρα ” ή “είσαι κάλπικος ” , “κάλπης ” και το θηλυκό “κάλπισσα ” (από το τουρκ . kalp) , “κάλπικος παράς ” , ” κάλπικος χαρακτήρας” δηλαδή μπορείς να τον γνωρίσεις εύκολα , όπως …

Όταν κανένας είναι ποιητής ή και ακόμα κάνει τον ποιητή , συνήθως λέμε πως ” Καβάλησε τον Πήγασο ” . Η φράση αυτή έχει την ιστορική της προέλευση από το μυθικό , φτερωτό άλογο , τον Πήγασο . Ο Πήγασος …

Είναι μια έκφραση που ίσως προέρχεται από την Αρχαία Ελλάδα . Οι Σπαρτιάτες το έλεγαν για να πειράξουν τον Αγησίλαο . …. Ο Αγησίλαος αγαπούσε πολύ τα παιδιά του και όταν ήταν μικρά έπαιζε μαζί τους , καβαλώντας ,σαν σε …

“Καβάλα παν στην εκκλησιά , καβάλα προσκυνάνε … ” . Η φράση αυτή είναι παρμένη από ένα δημοτικό μας τραγούδι , γραμμένο για την οικογένεια , τη θρυλική , της Επανάστασης του ’21 , των Κολοκοτρωναίων .

Για να χαρακτηρίσουμε τον άνθρωπο που έχει μεγάλη υπομονή . Προήλθε από τον βιβλικό Ιώβ , που υπέμεινε όλες τις δοκιμασίες του Θεού .

Το λέμε όταν μία εργασία μας θεληματικά ή άθελά μας , δεν τελειώνει …. Η Πηνελόπη το διάστημα που ο Οδυσσέας έλειπε , για να αποφύγει να διαλέξει για άντρα έναν από τους μνηστήρες που επέμεναν τη ζητούν , σοφίστηκε …

Όλα είναι , δηλαδή , δυνατά κι όλα επιτρέπονται , αν θέλει ο … καιρός . Γιατί “καιρός παντί πράγματι ” ,λέει η Βίβλος . Καιρός φέρνει τα λάχανα , καιρός τα παραπούλια , λέει ο λαός μας .

Κάποτε ο Παρμενίων είπε στον Αλέξανδρο πως αν ήταν Αλέξανδρος , θα δεχόταν τις προτάσεις του Δαρείου για συνθηκολόγηση . Τότε ο Αλέξανδρος του απάντησε :” Και εγώ αν ήμουν Παρμενίων … ”

Όταν το 1204 οι Φράγκοι Σταυροφόροι ήρθαν να πολιορκήσουν τη Μονεμβασιά με το Βιλλαρδουίνο . Οι πολιορκημένοι όμως άντεχαν παλικαρίσια και οι Φράγκοι δεν κατόρθωναν να μπουν και να καταλάβουν το κάστρο . Μερικοί από αυτούς τότε -περίπου 300 – …